सातारा  :  शरीराचे सर्व अवयव निरोगी ठेवायचे असतील तर सर्वात आधी फुफ्फुसांना निरोगी राखणे सर्वात महत्वाचे मानले जाते. श्वसन प्रणालीच्या सुरळीत कामकाजात आणि शरीराच्या सर्व अवयवांना पुरेशा प्रमाणात ऑक्सिजन पोहोचवण्यात फुफ्फुसाची महत्त्वाची भूमिका असते. करोनाच्या दुसऱ्या लाटेदरम्यान फुफ्फुसांशी संबंधितच सर्व प्रकारच्या गुंतागुंत दिसून आल्या. अशा परिस्थितीत या महत्वाच्या अवयवाची काळजी घेणे अधिक आवश्यक बनते.
आरोग्य तज्ञांच्या मते, फुफ्फुस सर्व अवयवांना ऑक्सिजनचे पुरेसे संचलन राखण्यात महत्वाची भूमिका बजावतात. अशा स्थितीत, या अवयवात होणारा कोणताही रोग गंभीर समस्या निर्माण करू शकतो. पण चिंतेची बाब म्हणजे दरवर्षी वायू प्रदूषणाच्या पातळीत वाढ झाल्यामुळे फुफ्फुसांच्या रुग्णांच्या संख्येतही वाढ झाली आहे. फुफ्फुसांना निरोगी ठेवण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे योग. योगा तणाव पातळी कमी करते आणि फुफ्फुसांना मजबूत बनवून त्यांची कार्यक्षमता सुधारते. फुफ्फुसांची क्षमता सुधारण्यासाठी आणि बळकट करण्यासाठी अनेक योगासन फायदेशीर ठरले आहेत. चला तर मग, अशाच काही योगासनांविषयी जाणून घेऊया.
* फुफ्फुसांसाठी धनुषासन किंवा धनुरासन
योग गुरूंच्या मते, धनुषासन योग फुफ्फुसांना निरोगी ठेवण्यासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते. हा योग करण्यासाठी, प्रथम आपल्याला आपल्या पोटावर झोपावे लागेल आणि आपले गुडघे आपल्या नितंबांकडे वाकवावे लागतील. आता आपल्या हातांनी घोट्या धरून ठेवा. आता आपले पाय आणि हात शक्य तितके वर करा आणि आपला चेहरा वर ठेवा. शक्य तितक्या वेळ या पोझमध्ये राहण्याचा प्रयत्न करा.
* भुजंगासन योगाचे फायदे
फुफ्फुसांना निरोगी आणि मजबूत ठेवण्यासाठी भुजंगासन योगाचे सर्व फायदे देखील नमूद केले आहेत. हे योगआसन दम्याच्या समस्या दूर करण्यासाठी आणि रोगप्रतिकार शक्ती मजबूत करण्यासाठी देखील फायदेशीर मानले जाते. हे योगासन करण्यासाठी आपल्या पोटावर झोपा आणि आपले तळवे आपल्या खांद्याच्या खाली ठेवा. श्वास घ्या आणि शरीराचा पुढीलभाग वर घ्या. 10-20 सेकंद या स्थितीत रहा आणि नंतर सामान्य स्थितीत परत या. इतर अनेक आरोग्य समस्यांमध्ये भुजंगासन फायदेशीर मानले जाते.
* फुफ्फुसांना निरोगी ठेवण्यासाठी मत्स्यासन योग
जे लोक नियमितपणे मत्स्यासन योगा करतात ते फुफ्फुसांशी संबंधित रॊगांपासून सुरक्षित असल्याचे मानले जाते. श्वसन प्रणाली सुरळीत ठेवण्यासाठी देखील हा योग प्रभावी मानला जातो. हे योगासन करण्यासाठी आधी तुमच्या पाठीवर झोपा आणि तुमचे हात तुमच्या शरीराखाली जोडा. आपले डोके आणि छाती वर उचला, श्वास घ्या आणि नंतर आपले डोके जमिनीवर खाली टेकवा. आपल्या कोपरांवर शरीराचे संपूर्ण संतुलन ठेवा. एक दीर्घ श्वास घ्या आणि सोडा. जोपर्यंत आपण आरामदायक आहात तोपर्यंत ही स्थिती कायम ठेवा.
* सुखासन (क्रॉस लेग्ड सिटिंग पोझ)
सुखासन योग रक्त प्रवाह वाढवण्यासाठी आणि फुफ्फुसांना बळकट करण्यासाठी एक उत्तम व्यायाम आहे. हे फुफ्फुसांचे स्नायू मजबूत करते आणि ऑक्सिजनचे संचलन वाढवण्यास मदत करते. हे योगासन करण्यासाठी, सर्वप्रथम ध्यान मुद्रेत बसा. आपल्या उजव्या हाताच्या मदतीने, आपले डावे मनगट पाठीमागून धरून ठेवा. आता आपले खांदे मागे खेचताना श्वास घ्या. आता श्वास सोडताना पुढे वाकून डोक्याने उजव्या गुडघ्याला स्पर्श करा. पुन्हा श्वास घ्या आणि सुरुवातीच्या स्थितीकडे परत या.